Namazlar 2 Rekat mı? 4 Rekat mı?

Soru: Seferilikte namazları kısaltmadan dört rekât olarak kılmanın hükmü nedir?

Cevap: Normalde (hazarda: yolculuk hali dışında) 4 rekât olan farz namazlar yolculukta (seferde) 2 rekâttır. Yani yolculuk boyunca farz namazların 2 rekât halinde kılınması, bir kısaltma/kasr olmayıp namazın o şekilde farz olması sebebiyledir. Nisâ, 4/101-103. ayetler, namazı kısaltmanın yani 2 rekattan 1 rekata düşürmenin sadece korku durumuna has olduğunu açıkça göstermektedir. İlgili ayetler şöyledir: “Yolculuğa çıktığınızda kâfirlerin size saldırı yapmasından korkarsanız namazı kısaltmanızda bir günah yoktur. Çünkü kâfirler size apaçık düşmandırlar. İçlerinde olur da onlar için namazı tam kılarsan onların bir kısmı seninle beraber namaza dursunlar ve silahlarını kuşansınlar; secdeyi yaptıktan sonra etrafa çekilsinler. Bu defa namazı kılmamış öbür kısım gelsin, seninle namaz kılsınlar, tedbirli olsunlar ve silahlarını kuşansınlar. Kâfirler ister ki silahlarınızdan ve eşyanızdan uzak kalasınız da üzerinize ani bir baskın yapsınlar. Yağmurdan zarar görür veya hasta olursanız silahlarınızı bir yere koymanızda bir günah yoktur; ama tedbiri elden bırakmayın. Allah o kâfirlere küçük düşürücü bir azap hazırlamıştır.” (Nisa, 4/101-102). http://www.fetva.net/goruntulu-fetvalar/seferilikte-namazlari-kisaltarak-kilmak-sart-midir.html Nisa 4/101’deki “ekâme” (أقام) fiilinin mef’ûlü “es-salat” kelimesidir. Kur’an’da bu ifadenin geçtiği yerlerde namazın tam kılınması gerektiği anlaşılır. Nisa 102. ayette Nebi aleyhisselamın namazı kısaltma yapmadan tam ve 2 rekât kılarak cemaate de imamlık yaptığı durum “فأقمت الهم الصلاة , onlar için namazı tam kıldığın zaman” şeklinde ifade edilmektedir. Namazı tam ve 2 rekât kılan Nebimizin aksine onun ardında kısaltarak yani 1 rekâta düşürerek kılanlar için “فلتقم طائفة منهم معك  onların bir kısmı seninle namaza dursunlar” denilmektedir. Abdullah İbn Ömer’den nakledilen bir rivayet şöyledir: “Resûlüllah aleyhisselam ile birlikte (birçok) yolculukta bulundum. İki rekâttan fazla namaz kılmadı. Ebû Bekir’le birlikte bulundum, o da -Allah ruhunu kabzedinceye kadar- iki rekâttan fazla kılmadı. Ömer ve Osman’la da beraber bulundum; onlar da aynı şekilde hareket ettiler.” (İbn Mâce, İkâmetü’s-Salât, 75; Nesâi, Taksîru’s-Salâtu’s-Salât, 5) Nebimiz yolcuyken 4 rekâtlı namazları daima 2 rekât halinde kıldığına ve  “Benim namazı nasıl kıldığımı görüyorsanız siz de öyle kılın” (Buhari, Ezan, 18) dediğine göre bizim de bu şekilde kılmamız gerekmektedir. Tekrar etmek gerekirse: Seferlikte akşam hariç bütün namazlar iki 2 rekâttır ve burada herhangi bir kısaltma yoktur. Namazlar ancak düşman korkusu varsa kısaltılabilir. Bu da yukarıda belirtildiği gibi 2 rekâtlı farz namazların 1 rekât kılınması şeklinde olur. Seferilikte namaz konusunda geniş bilgi edinmek için aşağıdaki linkte bulunan dersimizi izlemenizi tavsiye ederiz: http://www.kurandersi.com/mukayeseli-fikih-muzakereleri/2009/kuran-ve-sunnet-butunlugu-yolculukta-namazin-kisaltilmasi-ornegi/

Ayrıca bu konuda İlyas Uçar tarafından yapılmış “Yolculukta Namazların Kısaltılması” (İstanbul Üniversitesi, 2009) başlıklı Yüksek Lisans çalışması da oldukça önemlidir.